Werking Cys-control als medisch zelfzorg hulpmiddel niet aannemelijk gemaakt

RCC 19 juni 2017, RB 2917; LS&R 1474; dossiernr. 2017/00242 (Cys-control) Gedeeltelijke aanbeveling. Bijzondere Reclamecode. Uiting: Het betreft een paginagrote advertentie in het Ermelo’s weekblad: Cys-control® capsules bestrijden acute urineweginfecties zoals een blaasontsteking doeltreffend en kunnen tevens preventief in een lagere dosering worden gebruikt om herhaling te voorkomen. Deze behandelingswijze is zeker zo effectief en verdient momenteel de voorkeur bij de behandeling van een blaasontsteking”. Klacht: Op 15 juli 2015 diende klager al een klacht in over een advertentie voor ‘Cys-control’ (dossier 2015/00789). Volgens klager is de onderhavige uiting wederom in strijd met de NRC. Hij heeft de volgende bezwaren: Over Cys-control® capsules wordt gesteld: “Deze behandelingswijze is zeker zo effectief en verdient momenteel de voorkeur bij de behandeling van een blaasontsteking”. Blijkens de NHG-richtlijn urineweginfecties, te vinden op www.nhg.org, verdient het gebruik van cranberrytabletten slechts de voorkeur bij recidiverende blaasontsteking. Verder is de mededeling “Deze behandelingswijze is zeker zo effectief” uit de lucht gegrepen. Gelet op het bovenstaande is de uiting in strijd met artikel 9 CMH. Door de onderhavige wijze van reclame maken wordt ook impliciet de weg naar de huisarts afgeraden. Hierdoor is de uiting in strijd met artikel 13 CMH.

De Commissie stelt voorop dat de door klager op 15 juli 2017 ingediende klacht niet heeft geleid tot een beslissing van de Commissie. Het betreffende dossier 2015/00789 is gesloten, nadat klager bij e-mail van 4 augustus 2015, na ontvangst van de reactie op zijn klacht van Drogisterij De Brink (verweerder sub 1 in het onderhavige dossier), had meegedeeld dat hij tevreden was met de afhandeling van zijn klacht. Bij brief van 30 juli 2015 had Drogisterij De Brink onder meer meegedeeld dat de in dat geval bestreden advertentie voor Cys-control volgens de informatie van de Keuringsraad KOAG/KAG niet aan “de wetgeving” voldoet en dat ervoor zal worden gezorgd dat deze advertentie nooit meer zal worden gebruikt.

Naar aanleiding van de verschillende bezwaren oordeelt de Commissie als volgt.

Ad 1.

Artikel 25 CMH luidt:

“Reclame mag geen denigrerende uitlatingen over andere producten, diensten of denkbeelden bevatten, dan wel door zijn formuleringen of afbeeldingen die indruk wekken”.

Het enkele feit dat in de onderhavige uiting het verkleinwoord “antibioticakuurtje” wordt gebruikt, leidt nog niet tot het oordeel dat er is sprake is van een denigrerende uitlating als bedoeld in artikel 25 CMH.

Ad 2.

Klager heeft gemotiveerd bestreden dat de mededeling over “Cys-control® capsules”:  

“Deze behandelingswijze (…) verdient momenteel de voorkeur bij de behandeling van een blaasontsteking” juist is. Hij heeft daartoe aangevoerd dat volgens de NHG-richtlijn urineweginfecties, te vinden op www.nhg.org, het gebruik van cranberrytabletten slechts de voorkeur verdient bij recidiverende blaasontsteking.

Klager heeft geconstateerd dat in de NHG-richtlijn urineweginfecties, te vinden op www.nhg.nl, onder de aanhef “Richtlijnen beleid bij gezonde, niet-zwangere vrouwen” onder het kopje “Medicamenteuze opties bij recidiverende cystitis” onder meer is vermeld:

“cranberrytabletten (2 keer daags 500 mg) (…)” en dat Cys-control®, blijkens de tekst van de bestreden uiting, onder meer “cranberry poeder en extract” bevat.

Het had op de weg gelegen van verweerders, die de Commissie gezamenlijk verantwoordelijk acht voor de onderhavige advertentie, om aannemelijk te maken dat de bestreden mededeling juist is. Dat hebben verweerders niet gedaan. Alleen verweerder sub 2 heeft inhoudelijk op dit onderdeel van de klacht gereageerd en zij heeft daarbij onderschreven dat volgens de door klager bedoelde NHG richtlijn het gebruik van cranberrytabletten de voorkeur verdient bij een recidiverende blaasontsteking. Niet aannemelijk is geworden dat behandeling met “Cys-control® capsules” ook de voorkeur verdient, wanneer er nog geen sprake is van recidive oftewel in geval men voor het eerst een blaasontsteking krijgt.

Gelet op het bovenstaande acht de Commissie de advertentie in strijd met artikel 9 CMH. Deze bepaling luidt:

“Reclame voor een medisch zelfzorg hulpmiddel dient een objectieve voorstelling van zaken te geven en mag niet misleiden”.

Evenmin is aannemelijk geworden dat de door klager bestreden zinsnede “Deze behandelingswijze is zeker zo effectief” juist is. Ook in zoverre acht de Commissie de uiting in strijd met artikel 9 CMH.

Ad 3.

Naar het oordeel van de Commissie valt niet uit te sluiten dat men, in geval men voor het eerst een blaasontsteking lijkt te hebben, naar aanleiding van de bestreden uiting gebruik zal maken van Cys-control® capsules, en het niet nodig zal vinden zich eerst geneeskundig te laten onderzoeken. Gelet daarop acht de Commissie de uiting in strijd met artikel 13 CMH, waarin staat:

“Reclame mag niet vermelden dan wel door zijn formuleringen of afbeeldingen de indruk wekken dat het gebruik van het medisch zelfzorg hulpmiddel een geneeskundig onderzoek of een medische behandeling overbodig maakt”.

Ad 4.

De Commissie stelt voorop dat zij zich in dit dossier alleen uitlaat over de bestreden reclame-uiting, waarvan de Commissie kennis heeft kunnen nemen, en niet over “advertenties als de onderhavige”.

Voor zover dit onderdeel van de klacht moet worden opgevat in die zin dat klager de Commissie verzoekt deze beslissing als “Alert” te verspreiden, dat wil zeggen ervoor te zorgen dat de uitspraak onder de aandacht wordt gebracht van een breed publiek, overweegt de Commissie als volgt. Zij ziet in de omstandigheden van het geval, meer in het bijzonder het feit dat zij niet eerder een aanbeveling heeft gedaan met betrekking tot de onderhavige advertentie, onvoldoende aanleiding om deze beslissing als “Alert” te verspreiden.

Gelet op het bovenstaande wordt als volgt beslist.

De beslissing

Gelet op het oordeel onder Ad 2 en Ad 3 acht de Commissie de reclame-uiting in strijd met de artikelen 9 en 13 CMH. Zij beveelt verweerders aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.

Voor het overige wijst de Commissie de klacht af.